24.08.2013

Jak się ubrać...


 Odpowiedź na to pytanie jest prosta, a mianowicie; odpowiednio do warunków. A co to znaczy? I tu zaczynają się problemy, bo należy wziąść kilka elementów pod uwagę. Niezależnie od miejsca w jakim przebywamy, tj. czy jest to pustynia, góry, a może las w klimacie umiarkowanym, najlepiej się sprawdzi sposób ubioru "na cebulkę". Mimo to trzeba zaznaczyć że pewne czynniki mają wpływ na ilości warstw, jak i na to jakie są to warstwy a czasem jaki mają kolor. A o to one:
 -temperatura (oczywistą sprawą jest że im niższa temperatura tym warstw powinno być więcej, jak i to że powinny być grubsze, natomiast podczas upałów powinna być to jedna względnie dwie warstwy odpowiednio przewiewne; należy pamiętać że noce na pustyni bywają zimne.)
 -wilgotność (wysoka wilgotność przy niskich temperaturach może powodować obniżenie temperatury odczuwalnej, wiec ostatnia warstwa powinna nas chronić przed przedostawaniem się cząsteczek wody pod ubranie; jednocześnie należy pamiętać nasz organizm produkuje duże ilości pary wodnej, zwłaszcza podczas wysiłku, co może grozić przegrzaniem i wystudzeniem po ustaniu wysiłku.)
 -opady atmosferyczne (analogiczna sytuacja jak przy wilgotności w niskich temperaturach, jednak temperatura pod ubraniem, przy przemoczeniu podczas deszczu spada znacznie szybciej; należy szczególnie unikać przemoczenia obuwia; w klimacie tropikalnym gdzie opady mogą trwać nawet kilka tygodni bez przerwy, należy zadbać o to by posiadać przynajmniej jeden komplet suchej odzieży, która należy zakładać na czas snu.)
 -siła wiatru (wychłodzenie przez wiatr następuje bardzo szybko, zwłaszcza gdy towarzyszą temu opady deszczu lub śniegu; natomiast pustynna burza może powodować uduszenie piaskiem w każdej z tych sytuacji należy uszczelnić naszą odzież; jeśli sytuacja tego wymaga również osłonić twarz i oczy.)
 -rodzaj terenu (na terenach pustynnych odzież winna być w jasnych kolorach, natomiast na terenach arktycznych i górskich najlepiej sprawdza się ciemna odzież; odstępstwem od tej zasady jest potrzeba ukrycia swej obecności przez żołnierzy, osoby badające przyrodę, jak i walka o przetrwanie gdzie barwy jaskrawe odzieży pomogą służbom ratunkowym nas zlokalizować.)
 -rodzaj aktywności (jak już pisałem podczas wysiłku fizycznego nasz organizm produkuje duże ilości pary wodnej co powoduje pierw przegrzanie, a po zaprzestaniu wysiłku wychłodzenie organizmu z powodu dużej wilgotności; należy wiec zmniejszać ilość warstw na czas wysiłku, natomiast dodać warstwę podczas odpoczynku.)
 -stan własnej kondycji (osoby o mniejszej kondycji, jak i osłabione przez chorobę, kontuzję, odniesione rany, odwodnienie, przegrzanie, wychłodzenie, brak odpowiedniej diety... powinny przykładać większą uwagę do kontroli ilości i jakości warstw, aby nie doprowadzać do przegrzania, wychłodzenia, przemoknięcia, poparzeń słonecznych, odmrożeń; ponieważ ich stan może się bardzo szybko pogorszyć, znacznie szybciej niż u osoby o dobrej kondycji.)

 Komponując ubiór powinniśmy podzielić go na trzy kategorie (w niektórych sytuacjach jedna warstwa może zawierać dwie kategorie);
1) Bielizna (zawsze sucha i czysta, ponieważ nasze ciało ma bezpośredni kontakt z nią; może to być bielizna termo aktywna, lecz pod warunkiem że pozostałe warstwy będą dostosowane do niej; jeśli chodzi o ilość par, grubość skarpet to jest kwestią własnych predyspozycji, jednak nie polecam skarpet które zawierają duże ilości syntetyków, co nie dotyczy skarpet termo aktywnych w odpowiedniej konfiguracji z butami posiadającymi membranę, ponieważ syntetyki powodują nienaturalne pocenie się stóp.)
2) Warstwa magazynująca ciepło (może być ich kilka, lub w warunkach pustynnych/dżunglowych należy ją pominąć; gdy nie występują opady, silny wiatr może pełnić funkcje trzeciej warstwy; przede wszystkim powinna być wygodna; bardzo dobrze spisują się koszule, bluzy, swetry, spodnie z bawełny, wełny, polaru; w przypadku zastosowania bielizny termo aktywnej należy używać tylko polarowej odzież w tej warstwie.)
3) Warstwa ochronna (stosowana w niekorzystnych warunkach atmosferycznych w celu ochrony warstw pod nią; powinna być luźna aby można było założyć pod nią kilka warstw odzieży, zależnie od warunków; w zestawie z bielizną termo aktywną i polarem stosować wyłącznie membrany; najczęściej składają się na nią nakrycia głowy, chusty/szale/kominiarki, okulary ochronne, kurtki, rękawice, spodnie, kombinezony, buty.)
 a) Nakrycie głowy (istotny element ubioru ponieważ człowiek traci przez głowę 40-50% ciepła; natomiast w gorącym klimacie chroni przed udarem cieplnym.)
 b) Chusta/Szal/Kominiarka (funkcją tej grupy odzieży jest ochrona twarzy przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi; moskitiera w klimacie tropikalnym jest niemal obowiązkowa.)
 c) Okulary ochronne (podobna funkcja jak chusty/szale/kominiarki, tylko ze chronią wzrok; dodatkowo dają ochronę przed silnym słońcem bezpośrednim jak i odbitym od śniegu.)
 d) Kurtka (powinna być nieprzemakalna i nieprzewiewna; dobrze jeśli posiada duży kaptur i przynajmniej kilka kieszeni; rękawy powinny posiadać ściągacze.)
 e) Rękawice (najlepiej przed chłodem chronią rękawice z jednym palcem, jednak wykonywanie w nich prac jest trudne lub nawet niemożliwe, natomiast cienkie rękawiczki z pięcioma palcami doskonale nadają się do wykonywania wszelkich prac, jednak nie chronią przed wilgocią; najlepszym rozwiązaniem przy bardzo niskich temperaturach jest zestaw przynajmniej dwóch par, cienkich rękawiczek i grubych chroniących przed wilgocią i niską temperaturą; gdy temperatura nie wymaga noszenia rękawic, warto posiadać jedną parę skórzanych lub z grubej tkaniny, które przydają się przy chwytaniu ostrych lub gorących przedmiotów.)
 f) Spodnie (powinny być wygodne, najlepiej profilowane anatomicznie, przyjemne w kontakcie ze skórą bo często są jedyną ochroną dolnej części ciała; warto by miały kilka kieszeni na drobne elementy wyposażenia.)
 g) Kombinezon (powinien posiadać cechy kurtki i spodni.)
 h) Buty (podstawa to aby były wygodne, rozchodzone tzn. nie należy zakładać nowych butów na wyprawę, ponieważ na pewno obetrą nas; zabezpieczone przed wilgocią, pastą do butów lub odpowiednim impregnatem; w warunkach zimowych należy sznurowadła zabezpieczyć przed zamarzaniem, sylikonem lub woskiem; decyzję jaki to będzie typ obuwia należy należy podjąć planując wyprawę, bo nie istnieją buty uniwersalne.)


 Pamiętać należy że najlepszym izolatorem od gorąca i chłodu jest powietrze pomiędzy poszczególnymi warstwami odzieży. Najlepszą ochronę przed wiatrem i deszczem dają tkaniny pokryte impregnatem, laminowane jak i wszelkiego rodzaju membrany. Wybierając się w teren powinno się zabierać jedną warstwę w zapasie, spakowaną w plecaku, na wypadek pogorszenia się warunków lub przemoczenia odzieży którą mamy na sobie. Szczególnie trzeba zadbać o zapas suchej i czystej bielizny (para suchych skarpet może czasem osiągnąć cenę złota).

1 komentarz:

  1. Na pewno warto zainwestować w bieliznę termoaktywną, w lesie spędzając noce czy mroźne poranki trzeba się odpowiednio zabezpieczyć przed niską temperaturą.

    OdpowiedzUsuń